Mua hàng là một bộ phận có rủi ro về tham nhũng cao. Rủi ro này có thể xảy ra ở bất cứ khu vực nào, khu vực công, tư hay phi lợi nhuận. Nếu không được kiểm soát, tham nhũng sẽ trở thành văn hóa trong tổ chức và rất khó để loại bỏ. Tham nhũng đe doạ niềm tin trong một tổ chức, từ đó gây ra sự yếu kém trong cộng tác và giảm năng suất lao động. Phòng chống tham nhũng là trọng tâm trong nội dung mua hàng có trách nhiệm và đạo đức. Bài viết này sẽ gợi ý cho bạn một vài phương pháp hạn chế và kiểm soát rủi ro tham nhũng trong mua hàng và cung ứng.

Kiểm soát và cân bằng

Quyền lực có xu hướng tha hóa. Quyền lực tuyệt đối, tha hóa tuyệt đối. Câu nói này tóm tắt chính xác mặt trái của quyền lực. Trao quá nhiều quyền lực vào một ai đó sẽ làm tăng rủi ro về tham nhũng. Vì vậy, giảm quyền lực bằng cơ chế “kiểm tra và cân bằng” trở thành phương pháp đầu tiên khi nhắc tới hối lộ và tham nhũng.

Trong khu vực công, “kiểm tra và cân bằng” được thể hiện rất tốt trong Hiến pháp. Gần như mọi quốc gia đều có ba nhánh quyền lực: lập pháp, hành pháp và tư pháp. Bên cạnh đó, tại một vài quốc gia, trong lĩnh vực tài chính và mua sắm công, Văn phòng Kiểm toán quốc gia cũng đóng một vai trò nhất định. Trong khi nhánh hành pháp thực hiện mua sắm nhiều hơn các nhánh quyền lực khác, Văn phòng Kiểm toán được đặt ở dưới nhánh lập pháp để đảm bảo tính độc lập và rủi ro xung đột lợi ích. 

Các khu vực tư và phi lợi nhuận có thể học hỏi hoạt động này từ khu vực công. Ban kiểm soát là cơ quan trực thuộc Hội đồng quản trị (trong doanh nghiệp tư nhân) và Hội đồng quản lý (trong các tổ chức phi lợi nhuận). Ban kiểm soát này có trách nhiệm kiểm tra các giao dịch được thực hiện bởi phòng mua hàng và các ban giám đốc. Ban kiểm soát này không nhận bất cứ lợi ích nào từ ban giám đốc, ngân sách cho phòng ban này được phân bổ bởi Hội đồng quản trị. Ban kiểm soát cũng có thể thuê ngoài một công ty kiểm toán độc lập để thực hiện một số hoạt động. Khi ban kiểm soát đang điều tra một nghi án tham nhũng, họ có thể thuê kiểm toán viên chuyên trách về hình sự.